Litewska Jeanne d'Ark otrzymała tytuł w 1831 roku. Odwaga, wyczyny i bohaterstwo uczestników powstania, kapitan, hrabiny Emiliji Pliaterytė, stały się wzorem nie tylko dla Litwinów, ale także dla Polaków, Białorusinów i innych narodów. 1831 wraz ze swoim kuzynem Cezarem Pliaterem zorganizowała pluton rebeliantów, który wraz z sojusznikami zajął Zarasai, wziął udział w bitwie na Radwiliszki, później w wileńskim i kowieńskim. Gdy rebelianci zdecydowali się wycofać w kierunku granicy pruskiej, Emilija wraz z Mariją Rašanavičiūtė i jej kuzynką próbowali przedostać się do Warszawy przez Užnemunė i kontynuować tam walkę. Podczas podróży Emilia została zraniona pociskami wroga. Wychodził do lasu w ukryciu, głównie w nocy, cierpiąc głód, pragnienie, zmęczenie. W końcu, gdy siły się wyczerpały i rany na nogach się otworzyły, E. Pliaterytė zemdlała. Cezar i Maria zabrali Emilię do chaty Euguli, gdzie schronił ją Eugul Margel. Eigulys zwrócił się do najbliższego właściciela ziemskiego Ignotasa Ablamavičiusa i przyjął hrabinę do swojego dworu Justinavas (Vainežeris) niedaleko Kapčiamiestis. 1831 23 grudnia Emilia zmarła we wsi Vainežeris. W nocy została potajemnie przetransportowana łodzią po rzece Biała Kaczka do kościoła Kapčiamiestis i pochowana na cmentarzu Kapčiamiestis. Muzeum Emilija Pliaterytė, założone w liceum Kapčiamiestis, ma największą ekspozycję muzealną poświęconą upamiętnianiu jej życia. Pomniki zostały wzniesione ku pamięci E. Pliaterytė w centrum miasta Kapčiamiestis oraz w parku dworskim Vainežeris. Pomnik Emilii w parku dworu Vainežeris jest wyjątkowy, ponieważ jest to prawdopodobnie jedyny pomnik zbłąkanego wojownika w Europie.
Opinie